فولیکول مو چیست و چگونه آن را تقویت کنیم؟

آیا می‌دانید فولیکول مو چیست؟ فولیکول در پوست وجود دارد و علاوه بر اینکه مسئول رشد موها است در ظاهر یکایک ما تاثیر می‌گذارد. موهای ما با هم متفاوت است. ممکن است موهای لخت و صاف داشته باشیم یا اینکه موهای‌مان فر و مجعد باشد. در واقع این فولیکول مو است که تعیین کننده صاف یا فر بودن یا تیره یا روشن بودن موها است. تقویت آن می‌تواند جلوی طاسی و ریزش شدید مو را بگیرد‌. ما در این مطلب از آکادمی زیبایی زمرد قصد داریم بیشتر در مورد آن صحبت کنیم و در مورد بیماری‌های مربوط به مو که به‌دلیل ضعیف شدن آن رخ می‌دهد اطلاعاتی ارائه کنیم؛ همچنین راه‌کارهایی برای تقویت فولیکول موهایتان ارائه می‌کنیم؛ پس در ادامه همراه ما باشید.

فولیکول مو چیست؟

فولیکول مو به سوراخ‌ها یا منافذ ریزی گفته می‌شود که در پوست قرار دارند. این فولیکول‌‌ها به یک ساختار تونلی شکل شباهت دارد که در لایه بیرونی پوست که به اپیدرم معروف است، وجود دارد. هر انسانی از میلیون‌ها فولیکول مو برخوردار است.  فولیکول‌‌هایی که در پوست سر موجود هستند در رشد موها تاثیر می گذارند. ریشه‌ موها متشکل از پروتئین کراتین بوده و مواد مقوی که به آن نیاز دارد را به وسیله عروق خونی روی پوست فراهم می‌کند. تولید سبوم یا روغن طبیعی به‌وسیله غدد چربی اطراف فولیکول‌های مو انجام می‌گیرد و مو و پوست سر را مرطوب نگه می‌دارد. اگر موهایتان ضعیف است می‌توانید با انواع روش‌های سنتی یا تخصصی مانند کوکتل تراپی مو زیر نظر متخصص کمک بگیرید.

عملکرد فولیکول مو چگونه است؟

عملکرد فولیکول مو را می‌توان در انواع زیر تقسیم کرد:

• رشد مو: وظیفه فولیکول مو تولید سلول‌های مو است که در بلب مو یا پیازچه مو صورت می‌گیرد. در واقع پیازچه مو به قسمتی می‌گویند که با تقسیم شدن سلول‌های بنیادی، سلول‌های کراتین (پروتئین اصلی سازنده مو) را می‌سازند‌.
• تامین مواد مغذی: پاپیلا دِرمی، بخشی از بافت مو است که به‌وسیله عروق خونی تولید می‌شود، به تامین مواد مغذی و اکسیژن برای سلول‌های فولیکول مو می‌پردازد.
• تنظیم چرخه رشد مو: وظیفه اصلی این مورد تنظیم چرخه حیات مو است که فاز‌های رشد (آناژن)، فاز استراحت (تلوژن) و فاز منقبض شدن (کاتاژن) را دربر می‌گیرد.
• ترکیب پوست: فولیکول‌های مو با تامین رطوبت و ترمیم زخم‌ها کمک می‌کنند تا ساختار پوست تشکیل شود.
• تولید سبوم: غده‌های سباسه‌ای که در فولیکول موجود هستند، سبوم را که چربی طبیعی است تولید کرده و رطوبت پوست و مو را تامین می‌کند. اگر موها زیاد خشک یا چرب باشند می‌توان از روش دتوکسی تراپی مو بهره برد.
• واکنش‌های عاطفی و فیزیولوژیکی: ماهیچه حلقوی که چسبیده به فولیکول مو است، در مقابل استرس یا سرما یا ترس واکنش نشان می‌دهد و کوتاه می‌شود به اصطلاح می‌گوییم موها سیخ شده‌اند.

شما می‌توانید در زیر عکس فولیکول مو سالم و ضعیف را مشاهده کنید و آنها را از لحاظ ظاهری با هم مقایسه کنید.

راهنمای تقویت فولیکول مو

برای اینکه موهای سالم و شاداب داشته باشیم نیاز است با روش‌هایی فولیکول مو را تقویت کنیم. روش‌های مختلفی برای این منظور وجود دارد. از روش‌های ساده‌تر مانند ماساژ پوست سر گرفته تا مصرف بهترین قرص برای تقویت فولیکول مو که توسط پزشک تجویز می‌شود. از جمله راهکارهایی می‌توان برای تقویت استفاده کرد عبارتند از:

• ماساژ پوست سر
• استفاده از روغن رزماری
• اصلاح شانه زدن مو
• استفاده از آب پیاز
• نوشیدن آب فراوان
• کوتاه کردن مو

➕ ماساژ پوست سر

یکی از روش‌هایی که برای تقویت فولیکول مو و افزایش گردش خون در پوست سر می‌توان استفاده کرد، ماساژ پوست سر است. اگر روزی 4 دقیقه پوست سر را ماساژ دهید می‌توانید به افزایش ضخامت و قدرت مو کمک کنید. برای این‌کار با فشار نوک انگشت و به‌صورت دورانی به پوست سر، آن را ماساژ دهید. این کار هم روی موهای خیس قابل انجام است و هم می‌توان روی موهای خشک اعمال کرد.

➕ استفاده از روغن رزماری

براساس مطالعات و بررسی‌های انجام گرفته روغن رزماری می‌تواند قارچ و باکتری‌های سر را از بین ببرد. این روغن را می‌توان در کنار درمان‌های اصلی مورد استفاده قرار داد. همچنین می توان با این روغن، مانع از ریزش موها شد و با تقویت موها انواع شینیون مو را به‌زیبایی اجرا کرد.

➕ اصلاح شانه زدن مو

اگر شانه زدن با برس یا شانه‌های دانه درشت و استاندارد انجام شود گردش خون در کف سر افزایش می‌یابد و فولیکول‌های مو تحریک می‌شود. به این ترتیب رشد موها نیز افزایش می‌یابد. اگر این کار هر شب قبل از خواب هم انجام شود نتیجه بهتری خواهید گرفت. چرا که افرادی که موهای خود را به‌طور مرتب شانه می‌کنند نسبت به افرادی که این کار را انجام نمی‌دهند یا کمتر شانه می‌رنند از رویش موی بهتری برخوردار هستند. همان‌گونه که در براشینگ مو چیست؟ ذکر شده است به کمک برس و شانه و وسایل دیگر موها را صاف می‌کنند.

➕ استفاده از آب پیاز

آب پیاز یکی دیگر از روش‌هایی است که برای تحریک رشد مو و تقویت فولیکول های مو کاربرد دارد. برای استفاده از آن، آب پیاز را با نوک انگشتان به موها بزنید و بمالید. این کار باعث می‌شود فولیکول‌های مو بیشتر تحریک شود. برای اینکه به نتایج بهتری دست پیدا کنید، اجازه دهید به مدت نیم ساعت الی یک ساعت روی پوست باقی بماند. بعد از این مدت با یک شامپوی مناسب موهای خود را بشویید. بهتر است این عمل را سه بار در هفته انجام دهید.

➕ نوشیدن آب فراوان

نوشیدن آب کمک می‌کند بدن سالم بماند و عملکرد خوبی داشته باشد. اگر زیاد آب بنوشید به نرم و لطیف شدن موهای خود کمک می‌کنید. عکس آن هم صادق است. اگر در طول روز کم آب بنوشید بدن دچار کم‌آبی می‌شود و موها خشک و شکننده خواهد شد.

➕ کوتاه کردن مو

از روش‌های دیگری که برای تقویت و تولید فولیکول مو پیشنهاد می‌کنیم کوتاه کردن ماهانه موها به‌اندازه یک تا دو سانتی‌متر است. چرا که اگر نوک موها، بافت خشک و مرده‌ پیدا کنند از رسیدن مواد مغذی به ریشه و پیاز مو جلوگیری می‌شود.

از کجا بفهمیم فولیکول مو زنده است؟

عوامل مختلفی می‌توانند در توقف یا ضعیف شدن چرخه  رشد مجدد فولیکول مو تاثیر بگذارند. در برخی شرایط این مشکل بدون اینکه علائم اولیه‌ای مشاهده شود بروز کرده و افراد را نگران می‌کند. بنابراین به‌راحتی نمی‌توان تشخیص داد این بخش زنده یا مرده است. برای این منظور مراجعه به یک متخصص پوست و مو پیشنهاد می‌شود.

با این حال می‌توان با توجه به برخی نشانه‌ها از زنده بودن یا مرده بودن فولیکول مو اطلاعاتی به دست آورد که به قرار زیر هستند:

• رشد مو: به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین نشانه‌های زنده بودن فولیکول می‌توان به رشد مو اشاره کرد. اگر مویی از فولیکول خارج شود، احتمال زنده بودن آن زیاد است.
• رنگ پوست سر: پوست سر در قسمت‌هایی که فولیکول مو زنده است رنگ شفاف، معتدل و متناسب با پوست بدن دارد. ولی قسمت‌هایی از پوست سر که با مرگ فولیکول مو روبرو است می‌تواند کمی سفید یا خاکستری باشد.
• ضخامت مو: موهایی که در فولیکول زنده رشد می‌کنند ضخامت بیشتری نسبت به موهایی دارند که از فولیکول مرده رشد می‌کنند.
• چرب شدن پوست سر: غده چربی که در کنار هر فولیکول مو وجود دارد به تولید چربی می‌پردازد. این چربی، مو و پوست سر را مرطوب نگه می‌دارد؛ بنابراین چرب بودن اطراف این بخش نشانه زنده بودن فولیکول است.

بیماری های مرتبط با فولیکول مو کدامند؟

بیماری‌ها و مشکلات  بسیاری می‌توانند به این بخش ربط داشته باشند. این بیماری‌ها عبارتند از:

✅ آلوپسیا آریتا

این بیماری به ریزش موی سکه‌ای هم معروف است. در آن سیستم ایمنی بدن با حمله به پیازهای مو، قسمت‌هایی از سر یا بدن را دچار ریزش مومی‌کند. این بیماری راه درمانی ندارد اما با تزریق استروئید روند ریزش مو را کند می‌کنند.

✅ آندروژنتیک آلوپسیا

این نوع از ریزش  مو را الگوی طاسی مردانه نیز می‌نامند. علت ابتلا به این بیماری به ژنتیک و هورمون‌های مردانه مانند تستوسترون برمی‌گردد. این هورمون‌ها چرخه رشد فولیکول مو را کند کرده و موها در طی آن ضعیف و نازک شده و دچار ریزش می‌شوند.

✅ تلوژن افلوویوم

این بیماری معمولا بعد از یک اتفاق استرس زا برای بدن پیش می‌آید. این رویدادها می‌توانند شوک عصبی، زایمان، جراحی یا بیماری شدید باشند. در این بیماری سطح زیادی از موها به فاز تلوژن یا استراحت وارد شده و سبب ریزش مو می‌شود.

✅ آلوپسیا سیکاتریسیال

در بیماری آلوپسیا سیکاتریسیال و فیبروز فولیکولیتیس، زخم و ناراحتی روی سر به‌وجود می‌آید و فولیکول‌های مو به‌صورت دائمی آسیب می‌بینند.

✅ فولیکولیت

فولیکولیت به بیماری شایع پوستی گفته می‌شود که فولیکول مو دچارعفونت یا التهاب شده و ممکن است با تورم، تاول، قرمزی پوست و حتی چرک خشک همراه باشد.

✅ ریزش مو غیر ارثی

ریزش مویی که به دلایل  غیر ژنتیکی مانند استرس، تغذیه نامناسب، بیماری‌های پوستی مانند پسوریازیس و درماتیت سبورئیک، کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی اتفاق بیفتد یا به‌دلیل استفاده از محصولات مویی خشن یا تمیز کننده‌های قوی به‌وجود آید به ریزش موی غیرارثی معروف است. این نوع ریزش مو را معمولا می‌توان با تغییر در رژیم غذایی، تغییر سبک زندگی یا با کمک محصولات مراقبت از مو درمان کرد.

سخن پایانی

داشتن موهای سالم و باطراوت در گرو داشتن فولیکول‌های سالم و قوی است. ما در این مطلب در مورد فولیکول مو و موارد مربوط به آن صحبت کردیم. اگر شما هم موهای ضعیف دارید نشان‌دهنده این است که فولیکول‌های موی شما آن چنان که باید قوی نیستند. گاهی می‌توان با روش‌هایی که ذکر کردیم یا با مراجعه به آرایشگاه‌ معتبر از روش پروتئین تراپی برای تقویت موها استفاده کرد. همچنین می‌توان با خیال آسوده آموزش انواع شینیون مو را روی موهای سالم مدل‌ها پیاده ساخت. اگر با مطالعه این مطلب همچنان با سوال یا ابهامی در این زمینه روبرو هستید با همکاران ما ارتباط بگیرید تا در اسرع وقت به سوالات‌تان پاسخ دهند.